بررسی اثر روشهای مختلف کنترل بر رقابت علفهای هرز و خصوصیات مورفولوژیکی عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای

به منظور بررسی تاثیر روشهای مختلف کنترل علفهای هرز بر رقابت ، خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ای (zea mays l.) رقم سینگل کراس 647، آزمایشی در سال 1373 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. سه روش کنترل شیمیایی، زراعی و مکانیکی علفهای هرز در یک آزمایش اسیلیت پلات با چهار تکرار مقایسه شدند، نتایج حاصله نشان داد که کنترل شیمیایی بر عملکرد دانه ذرت ، اثر معنی داری نداشت . بالاترین عملکرد در تیمار کنترل زراعی در تراکم 57000 بوته در هکتار حاصل شد. چنانچه کنترل مکانیکی علفهای هرز در چهار هفته نخست پس از کاشت ذرت صورت گیرد می تواند باعث پیدایش تفاوت معنی داری در عملکرد شود. بین روشهای مختلف کنترل علفهای هرز، بترتیب کنترل مکانیکی در چهار هفتگی پس از کاشت با 11046/3 کیلوگرم در هکتار، کنترل زراعی با 10395/02 کیلوگرم در هکتار و کنترل شیمیایی با 9720/01 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد دانه ذرت را بخود اختصاص دادند. با اعمال کنترل زراعی وزن صد دانه کم شد، در حالیکه انجام کنترل مکانیکی منجر به افزایش وزن صد دانه گردیده و کنترل شیمیایی نیز اثر معنی داری بر وزن صد دانه نشان نداد. کنترل شیمیایی، زراعی و مکانیکی علفهای هرز بر تعداد دانه در بلال اثر معنی داری داشتند. همچنین میانگین تعداد بلال در بوته تحت تاثیر کنترل زراعی و مکانیکی واقع شده اگر چه کنترل شیمیایی بر آن تاثیر معنی داری نگذاشت . کنترل شیمیایی و زراعی باعث شد که میانگین ارتفاع ساقه ذرت افزایش یابد. اما کنترل مکانیکی اثر معنی داری بر آن نداشت . تعداد گروههای ساقه (تعداد برگ) ذرت تحت تاثیر هیچکدام از روشهای کنترل علفهای هرز واقع نشد. شاخص سطح برگ ذرت شرایط کنترل زراعی و مکانیکی علفهای هرز بهبود یافت . اما کنترل شیمیایی اختلاف معنی داری را باعث نشد. روشهای مختلف کنترل علفهای هرز اثرات معنی دار تفاوتی بر دینامیک علفهای هرز در طول فصل رشد نشان داد. کنترل شیمیایی، زراعی و مکانیکی علفهای هرز بترتیب باعث 86/79 درصد، 49 درصد و 68 درصد کاهش در میانگین وزن خشک تولیدی علفهای هرز در طول فصل رشد شدند. کنترل زراعی و مکانیکی تغییر معنی داری در تعداد بوته های پیچک ، سلمه، تاج خروس ، خرفه و سوروف در واحد سطح ایجاد نکرد در حالیکه کنترل شیمیایی منجر به افزایش تعداد بوته پیچک در واحد سطح شد، گرچه در کنار آن علفهای هرز سلمه، تاج خروسی و خرفه بطور کامل کنترل شده و جمعیت سوروف نیز کاهش یافت . به تاخیر افتادن کنترل مکانیکی علفهای هرز از چهار هفتگی به هشت هفتگی پس از کاشت ذرت باعث شد که سلمه و تاج خروس میانگین تعداد بوته در واحد سطح خود را افزایش دهند (گرچه از لحاظ آماری اختلاف معنی دار نبود. p0/05). بطور کلی نتایج حاصله نشان داد که کنترل شیمیایی، زراعی و مکانیکی علفهای هرز ذرت توانست عملکرد دانه را به ترتیب به میزان 32/6 درصد، 74/5 درصد و 46/2 درصد افزایش دهد.